Οδηγίες περίληψης

2^η ενότητα   -  ΟΔΗΓΙΕΣ ΠΕΡΙΛΗΨΗΣ

Η περίληψη είναι ένα πρωτότυπο κείμενο το οποίο στηρίζεται σε ένα μεγαλύτερο κείμενο και το παρουσιάζει με συντομία. Πρωτότυπο το χαρακτηρίζουμε γιατί  σε καμία περίπτωση δεν αντιγράφει ή επαναλαμβάνει αυτούσια τμήματα του αρχικού κειμένου. Είναι ένα ενιαίο κείμενο(μία παράγραφος με τη γνωστή δομή).

Περιλήψεις χρησιμοποιούμε καθημερινά, είτε προφορικά είτε γραπτά, όταν θέλουμε να ενημερώσουμε κάποιον για το περιεχόμενο ενός κειμένου που διαβάσαμε ή για μια ομιλία που ακούσαμε ή ακόμα για το περιεχόμενο μιας ταινίας κ.α. Για παράδειγμα στο μάθημα της Οδύσσειας, της Ιλιάδας, των λογοτεχνικών κειμένων χρειάζεται να παρουσιάσουμε περιληπτικά το περιεχόμενο ενός αποσπάσματος.

Ποια είναι όμως η διαδικασία που ακολουθούμε για να γράψουμε μία πετυχημένη περίληψη;

ΒΗΜΑΤΑ

1.      Διαβάζουμε προσεκτικά το κείμενο, ώστε να το κατανοήσουμε πλήρως.

2.      Εντοπίζουμε το θέμα του κειμένου (το θεματικό κέντρο) και το καταγράφουμε.

3.      Διαβάζουμε κάθε παράγραφο ξεχωριστά και εντοπίζουμε το θέμα της. ( Βοηθάει η θεματική περίοδος ,αλλά δεν την αντιγράφουμε αυτούσια).

4.      Καταγράφουμε σε κάθε παράγραφο τις λέξεις-κλειδιά (τα πιο σημαντικά σημεία).

5.      Γράφουμε έναν εκτεταμένο (1-2 σειρές) πλαγιότιτλο για κάθε παράγραφο.

6.      Εντοπίζουμε στο σύνολο του κειμένου λέξεις και φράσεις που φανερώνουν τη σύνδεση των περιεχομένων του κειμένου και τις μεταξύ τους σχέσεις( π.χ. αιτία, αποτέλεσμα, αντίθεση, συμπέρασμα κ.α.)

7.      Ξεκινάμε να γράφουμε την περίληψη, ενώνοντας τα στοιχεία 2 και 5 (δηλαδή το θεματικό κέντρο του κειμένου και τους πλαγιότιτλους που γράψαμε), μαζί με το στοιχείο 6 (δηλαδή τις συνδετικές λέξεις και φράσεις).

8.      Προσέχουμε τις παρακάτω λεπτομέρειες:

α) Ξεκινάμε την περίληψη με αναφορά στο κείμενο ή το συγγραφέα και το θεματικό κέντρο.(Αυτή είναι η πρώτη περίοδος της περίληψης-η θεματική περίοδος).

β) Συνεχίζουμε παρουσιάζοντας το περιεχόμενο της πρώτης παραγράφου.

γ)Κάνουμε το ίδιο για τις υπόλοιπες παραγράφους, προσέχοντας τη σύνδεσή τους.

δ)Ξεκινάμε την τελευταία περίοδο με κάποια λέξη ή φράση, που να δηλώνει ότι αυτή είναι η κατακλείδα του κειμένου.(π.χ. τέλος, τελειώνοντας, καταλήγει …)

Δείτε το παρακάτω διάγραμμα, για να καταλάβετε καλύτερα τη δομή της περίληψης.

	ΔΟΜΗ ΠΕΡΙΛΗΨΗΣ
Θεμ.Περίοδος	Το κείμενο, ο συγγραφέας αναφέρεται, παρουσιάζει… + θεματικό κέντρο
Σχόλια	Αρχικά, στην αρχή, ξεκινάει…..
	Επίσης, ακόμα ……
	Επιπλέον, επιπρόσθετα…..
Κατακλείδα	Τελειώνοντας, στο τέλος, κλείνοντας…. τονίζει, αναφέρει, καταλήγει, διαπιστώνει…….

Ας εφαρμόσουμε τώρα σε ένα κείμενο όλα τα παραπάνω!

Κείμενο 4 , σελίδα 31 του σχολικού βιβλίου.

Ο σκοπός των Παιδικών Χωριών SOS είναι να βοηθούν παιδιά που έχουν ανάγκη φροντίδας και προστασίας, γιατί έχουν βρεθεί μακριά από το φυσικό, οικογενειακό τους περιβάλλον, προσφέροντάς τους τη δυνατότητα να ξαναβρούν ένα μόνιμο σπίτι και να ζήσουν σε ένα περιβάλλον, το οποίο πλησιάζει το πλαίσιο της φυσικής οικογένειας.                                                                                                                             Σε μία οικογένεια SOS ζουν μαζί έξι ως οκτώ παιδιά, αγόρια και κορίτσια διαφορετικών ηλικιών, που μεγαλώνουν μαζί σαν αδέλφια και φοιτούν στα τοπικά δημόσια σχολεία. Η επιλογή των παιδιών στα Παιδικά Χωριά γίνεται με αποκλειστικό κριτήριο την ανάγκη προστασίας τους, ανεξάρτητα από τη φυλή, την εθνικότητα ή τη θρησκεία τους.

Ένα Παιδικό Χωριό SOS αποτελείται από 15-20 σπίτια και κτίζεται κοντά σε κατοικημένες περιοχές αποτελώντας μέρος της περιφέρειας της πόλης, αλλά και μια γέφυρα προς την κοινωνία για τα παιδιά που ζουν σε αυτό.

Τα Παιδικά Χωριά SOS αναλαμβάνουν την ευθύνη των παιδιών από μικρή ηλικία, προσφέροντας συνεχή εκπαίδευση στα σχολεία της περιοχής, και τα καλύπτουν μέχρι την πλήρη κοινωνική και επαγγελματική τους αποκατάσταση. Μετά την ολοκλήρωση της βασικής τους εκπαίδευσης και κατά τη διάρκεια της μαθητείας τους σε ένα επάγγελμα ή των σπουδών τους, ζουν στη Στέγη Νέων, η οποία είναι το λογικά αναγκαίο συμπλήρωμα στην παιδαγωγική αντίληψη της   φιλοσοφίας μας.                                             http://www.sos-villages.gr                                                                     

Θεματικό κέντρο: Ο σκοπός και η λειτουργία των παιδικών χωριών SOS.

 1^η παράγραφος: Σκοπός των παιδικών χωριών είναι να φροντίζουν παιδιά που δεν έχουν το οικογενειακό τους περιβάλλον.

2^η παράγραφος: Παιδιά διαφορετικών φύλων, ηλικιών, εθνικοτήτων και θρησκειών ζουν όλα μαζί.

3^η παράγραφος: Αποτελούνται από περίπου 20 σπίτια κοντά σε κατοικημένη περιοχή για να διευκολύνεται η κοινωνική ένταξη των παιδιών.

4^η παράγραφος: Τα χωριά φροντίζουν τα παιδιά μέχρι την ολοκλήρωση της εκπαίδευσής τους και την επαγγελματική τους αποκατάσταση.

Σύνθεση της περίληψης

Το κείμενο αναφέρεται στον σκοπό και τον τρόπο λειτουργίας των παιδικών χωριών SOS.Αρχικά αναφέρει ότι σκοπός τους είναι να παρέχουν βοήθεια και φροντίδα στα παιδιά που στερούνται το οικογενειακό τους περιβάλλον. Στη συνέχεια μας ενημερώνει πως φιλοξενούνται παιδιά διαφορετικών ηλικιών, φύλων, εθνικοτήτων και θρησκειών στην ίδια οικογένεια. Επίσης μας πληροφορεί πως ένα χωριό αποτελείται από περίπου 20 σπίτια χτισμένα κοντά σε κατοικημένη περιοχή, ώστε να διευκολύνεται η ομαλή κοινωνική ένταξη των παιδιών. Καταλήγει αναφέροντας πως μετά την ολοκλήρωση της  βασικής εκπαίδευσης των παιδιών, φροντίζει για την επαγγελματική  και την κοινωνική τους αποκατάσταση.